Deze week luidt VeiligheidNL de noodklok over het recordaantal 65-plussers dat in 2024 door een valpartij op de spoedeisende hulp terecht kwam. In deze bijdrage delen we de belangrijkste uitkomsten en we geven u meteen de zeven belangrijkste tips voor valpreventie.
Jaarlijks komt één op de drie 65-plussers ten val, en bij 75-plussers is dat zelfs de helft. Daarvan komt 10% op de spoedeisende hulp terecht. Het ging in totaal om 119.000 personen in Nederland. Dat komt neer op gemiddeld één persoon in elke vier minuten! De meeste valincidenten vinden plaats in en om het huis, een omgeving die doorgaans als veilig wordt beschouwd.
Soorten letsel door vallen
Het meest voorkomende letsel is hersenletsel (19%), direct gevolgd door heupfracturen (15%) en polsfracturen (10%). Maar de impact van een valongeval reikt verder dan het fysieke letsel. Het verlies aan mobiliteit, zelfvertrouwen en zelfredzaamheid kan ertoe leiden dat zelfstandig wonen niet langer mogelijk is. In 2024 werden 15.700 mensen na een val tijdelijk of permanent opgenomen in een verpleeghuis.
Oorzaken en risicofactoren
De kans op een val neemt toe met de leeftijd, onder andere door afnemende spierkracht, chronische aandoeningen en medicijngebruik. Vrouwen lopen een verhoogd risico door botontkalking na de overgang, terwijl mannen vaker ernstig letsel oplopen bij activiteiten zoals klussen, die ze tot op steeds hogere leeftijd blijven doen.
Wat kunt u doen?
Waarom schrijven we hierover? Omdat bewustwording en effectieve valpreventie een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van iedereen persoonlijk, van de omgeving, van zorgprofessionals en van bedrijven die betrokken zijn op de gezondheid van mensen. Door tijdig in te grijpen, kan veel leed worden voorkomen!
Test uw valrisico
Op Testjevalrisico.nl kan iedere 65-plusser zelf een test invullen. Daarmee krijgt u inzicht wat risico’s zijn en waar betere preventie mogelijk is.
Nog te jong? Denk dan aan de mensen in uw omgeving of in de familie in deze leeftijdscategorie en deel de test met hen.
Zeven praktische adviezen voor valpreventie
Voor iedereen zijn deze tips waardevol om het persoonlijke valrisico te verminderen. Zelf nog jong? Denk dan aan uw oudere geliefden en probeer hen te wijzen op de risico's in hun eigen leefsituatie.
1. Licht
Zorg voor voldoende licht in huis. Laat bijvoorbeeld ’s nachts een lamp (al dan niet gedimd) branden in de ruimtes waar u doorheen moet op weg naar het toilet.
2. Zicht
Laat ieder jaar uw ogen controleren door de opticien. Dat is vooral van toepassing als u al brildragend bent of contactlenzen heeft. Ook als u in sommige situaties merkt dat u minder goed gaat zien: onderneem tijdig actie!
3. Schoeisel
Draag passende, stevige schoenen, met een goed profiel op de zolen. Kies voor korte (of geen) veters en hakken die niet te hoog zijn.
De voeten kunnen geleidelijk veranderen, zeker als u al op leeftijd bent. Dan kan het nodig zijn om regelmatig nieuwe schoenen aan te schaffen. Vindt u het moeilijk om passende schoenen te vinden, bijvoorbeeld omdat u bijzondere voeten heeft? Vraag dan advies aan een podotherapeut.
4. Training
Spieren blijven sterk als u ze regelmatig traint. Hiervoor zou u oefeningen kunnen doen, of doe bijvoorbeeld regelmatig wat zwaardere klusjes zoals tuinieren of schoonmaken. Hiermee traint u meteen ook uw evenwicht!
5. Medicatie
Bij het gebruik van meerdere medicamenten: laat regelmatig door een apotheker of door de huisarts controleren of alles nog klopt. Van sommige medicijnen kunt u ook duizelig of slaperig worden. Wanneer u dat merkt, wees dan extra alert en bespreek het met uw specialist.
6. Voeding
Eet voldoende eiwitten. Eiwitten zijn belangrijk voor het behoud van sterke spieren en botten. Eieren, kaas, vis, vlees, noten en peulvruchten zijn goede bronnen van eiwitten. Het kan geen kwaad om hier eens wat extra van te nemen!
7. Thuis
Kijk goed naar uw woning. De meeste valincidenten vinden thuis plaats. Zijn er losliggende snoeren? Hebben vloerkleden een anti-sliplaag, of kunnen ze wellicht zelfs worden verwijderd? Heeft u genoeg licht in elke ruimte? Ligt er iets op de trap? Zijn er drempels in huis die vlak gemaakt kunnen worden? Zomaar wat factoren die een wereld van verschil kunnen maken in uw persoonlijke valrisico.
Bronnen
